Bijna alle kinderen houden van dieren - meestal veel meer dan van leren. Dus waarom zouden we die twee niet samenvoegen, om te zien of dieren kinderen kunnen helpen leren?

Het is geen nieuw idee, maar het is de laatste jaren in een stroomversnelling geraakt, en vóór de laatste lockdown hadden veel leerkrachten er een gewoonte van gemaakt dieren - zoals het schoolkonijn of hun eigen hond - mee te nemen naar de les.

En terwijl dieren, variërend van hamsters, honden en hagedissen tot grotere (niet zo schoolvriendelijke) dieren als paarden, het welzijn van kinderen kunnen bevorderen, kunnen dierondersteunde interventies (AAI's) ook helpen bij het leren en de ontwikkeling van kinderen.

In de wetenschap kunnen kinderen leren over de dieren zelf, maar het gaat veel verder dan dat. In andere lessen kan de aanwezigheid van dieren ervoor zorgen dat kinderen zich meer ontspannen voelen, en het kan ook hun leren op minder voor de hand liggende gebieden zoals sociale en emotionele ontwikkeling stimuleren.

Nu is het hele gebied van AAI's aan bod gekomen in een nieuw boek, Tails from the Classroom, door Swansea University onderwijsspecialist Dr Helen Lewis, en onderwijsinspecteur Dr Russell Grigg, Beiden werken al jaren met dieren op scholen.

"De dierenliefde van de meeste kinderen, die al sinds mensenheugenis bestaat, is een prachtige basis voor leerkrachten en ouders om op voort te bouwen," zegt Grigg.

En Lewis voegt daaraan toe: "Het lijdt geen twijfel dat de aanwezigheid van een dier voor veel leerlingen enorme voordelen kan opleveren. Maar we moeten niet vergeten dat niet elk dier het prettig vindt om in een educatieve omgeving te zijn. Dieren zijn in staat om complexe emoties te voelen, en zij uiten deze op geraffineerde manieren.

"Als we ervoor kiezen om ze in de klas te betrekken, moeten we deze stemmen erkennen en ze behandelen als gelijkwaardige deelnemers, niet alleen als leermiddelen."

Lewis en Grigg schetsen hoe interactie met dieren kinderen ten goede kan komen...

Sociaal gedrag
Het verzorgen van dieren bevordert het verantwoordelijkheidsgevoel, legt Lewis uit, en kinderen ontwikkelen empathie als ze leren herkennen wanneer dieren dorst hebben, moe of warm zijn en dit is een belangrijke stap om zelf minder egocentrisch te worden.

"Deelnemen aan zinvolle zorgactiviteiten kan het gevoel van zelfvertrouwen en eigenwaarde van een kind bevorderen en kan een blijvende affiniteit met de natuurlijke wereld kweken," zegt ze. "Dieren kunnen een niet-oordelende vriend worden."

Kinderen leren ook hoe ze om de beurt voor dieren kunnen zorgen en ze voelen zich niet onder druk gezet door dieren, zoals ze dat bij hun leeftijdsgenootjes wel voelen.

Emotioneel welzijn
Een relatie met een dier kan een gevoel van veiligheid en saamhorigheid bevorderen, zegt Grigg. "Kinderen die geen vertrouwen hebben in het praten met mensen, kunnen dit aanpakken door met dieren te praten", legt hij uit.

"Dieren geven via hun lichaamstaal heel duidelijk 'biofeedback' over hun emoties - dus als dieren zoals honden feedback geven, of dat nu kwispelen met een staart is of weglopen, leren kinderen hun eigen gedrag te reguleren.

"Ze leren hoe belangrijk het is om kalm te blijven in de buurt van dieren en om tekenen van stress te herkennen. Kinderen met bepaalde angsten vinden het geruststellend om te weten dat ze niet alleen zijn - om te horen dat zelfs grote honden angsten hebben, zoals voor onweer of vuurwerk."

Bovendien vinden sommige kinderen met hechtingsproblemen het veel gemakkelijker om in de buurt van dieren te zijn, wat hen kan helpen bij het leren een band met mensen te ontwikkelen.

"Recentelijk hebben we gemerkt dat veel scholen dieren hebben gebruikt om kinderen te helpen terug te keren naar school na een lockdown, terwijl sommige scholen dieren hebben betrokken bij online lessen tijdens de pandemie," voegt Grigg toe.

Taal, lezen en communiceren
Kinderen kunnen spreek- en luistervaardigheden ontwikkelen door met de eigenaar over de behoeften van een dier te praten, legt Lewis uit. "Ze moeten goed luisteren naar instructies over hoe ze het dier moeten verzorgen, of eenvoudige instructies geven aan de hond op school.

"Ze kunnen zelfverzekerder worden in het praten of voorlezen aan dieren, die een niet-kritisch publiek zijn, en als kinderen naar huis gaan kunnen ze hun ouders vertellen over het bezoek van een hond of ander dier aan school, waardoor een gesprek ontstaat."

Fysieke ontwikkeling
Alleen al het uitlaten van een hond brengt enorme fysieke en fysiologische voordelen met zich mee, wijst Grigg. "Studies hebben aangetoond dat hondenbezitters vier keer meer kans hebben om te voldoen aan de aanbevolen richtlijnen voor fysieke activiteit," zegt hij.

"En wanneer een kind zich fysiek uitstrekt en een dier aait, komt er endorfine vrij in het zenuwstelsel, wat angst kan verminderen."

Bovendien ontwikkelen kinderen en jongeren door de interactie met dieren, bijvoorbeeld door ze te verzorgen of te voeren, een reeks van fijne en grove motorische vaardigheden. Ook mensen met een lichamelijke handicap, zoals cerebrale parese, kunnen baat hebben bij door paarden ondersteunde therapie, zegt hij.

Verbeelding, nieuwsgierigheid en creativiteit
"We moeten ook niet vergeten dat de meeste kinderen dieren fascinerend vinden," zegt Lewis. "Dieren hebben veel schijnbare superkrachten - neem bijvoorbeeld de reukzin of het gehoor van een hond, het vermogen van een vis om onder water te leven of het vermogen van een vogel om te vliegen.

"Dit kan tot de verbeelding van kinderen spreken waardoor ze nieuwsgierig worden, waardoor ze vragen krijgen en meer te weten willen komen.

"Ze kunnen dierfiguren naspelen en daarbij een reeks sociale en fantasierijke vaardigheden ontwikkelen. Over de hele wereld zijn kinderen bezig onderzoeksvaardigheden te ontwikkelen in schoolprojecten met dierenthema's, omdat leerkrachten weten welke kracht dieren hebben om hun leerlingen te inspireren en te motiveren."