Het is in Museu do Traje in São Brás de Alportel dat we de ambachtsvrouw en ontwerpster Maria João Gomes kunnen vinden. Maria João woont sinds 11 jaar in de Algarve, na doorreis door Frankrijk, het Verenigd Koninkrijk en de Verenigde Staten, maar zij voelt zich een Algarviaan in hart en nieren.

Het was in de Algarve dat zij een voorouderlijke kunst hervond en deze meenam naar de catwalks van Moda Lissabon, Portugal Fashion en zelfs naar de catwalks van Parijs. Met grote trots op haar werk, zegt ze wat Palmas Douradas onderscheidt is de extravagante ontwerpen en ze heeft haar gedachten gedeeld met The Portugal News.

Volgens Maria João werd mandenvlechten beschouwd als iets voor oude mensen, maar zij begon verschillende stukken te maken, die niet op de markt bestonden, met een extravagant ontwerp, zoals mandala's, hoeden, tassen, onder andere die zij moderniseerde met haar eigen handen en grote creativiteit.

Palmas Douradas was de naam die ze voor haar merk koos. "Een zeer Portugese naam die goed weergeeft hoe onze palmen zijn", zegt ze. "Palmas" omdat bij het mandenvlechten palmbladeren uit de Algarve als grondstof worden gebruikt en "Douradas" omdat goud de kleur is die palmen krijgen.

Maria João werkt met palmbladeren die ze in het wild plukt, iets wat "niemand meer doet", volgens haar. "We vinden de palmen in het wild, ik leg ze dan te drogen en elke dag draai ik ze om. Het duurt 10 dagen om te drogen en dan worden de palmen gekraakt - gekraakt betekent dat de palmen een voor een van elkaar worden gescheiden, nadat ze in bundels zijn gelegd. Als ik dan aan het werk wil, leg ik deze bundels in koud water om onzuiverheden te verwijderen", zei ze, eraan toevoegend dat de hele procedure 100 procent natuurlijk is.

"In het begin zagen de mensen dit als 'nou ze draagt een extravagante hoed op straat', zonder er echt belang aan te hechten, maar toen ik de Moda Lissabon show deed, begonnen de mensen het al serieuzer te nemen. En vorig jaar heb ik meegedaan aan Fashion Portugal in Porto. Ik werk ook met architecten en decorateurs, ik doe veel aan woninginrichting", vertelt ze aan The Portugal News.

Op mijn vraag wat haar inspiratiebron was, antwoordde ze actrices uit de jaren '30 en '40. "In die tijd gingen vrouwen niet zonder hoed de deur uit, het was praktisch een sociale verplichting en ik laat me graag door hen inspireren, maar natuurlijk moderniseer ik het een beetje. Soms zie ik een hoed en het geeft me een idee voor een andere, het is als een springplank, ik spring van de ene naar de andere en ik heb meer ideeën, soms begin ik met het maken van een stuk met een eerste idee en uiteindelijk verander ik het helemaal", zei ze.

"Soms maak ik een hoed en vraagt mijn dochter: 'Oh, mam, wie gaat dat dragen?'". Maar er is altijd wel iemand die het mooi vindt. "Ik maak heel extravagante stukken en de mensen vinden ze heel mooi en zelfs de Portugezen - waarvan ik dacht dat het ingewikkelder zou zijn - in Lissabon en Porto heb je dames met veel stijl", zei ze.

En als het niet werkt voor dagelijks gebruik, kan het gebruikt worden om de muren van het huis te versieren. "Ik realiseerde me lang geleden dat een stuk geen nut hoeft te hebben, het kan alleen dienen om het te zien, omdat we het leuk vinden om te zien. Het heeft altijd een nut - het verhelderen van de ogen".

Wat de moeilijkheden betreft waarmee zij als handwerkster en ontwerpster in Portugal wordt geconfronteerd, bekritiseert zij de manier waarop veel mensen haar werk als een "ouwemensending" willen positioneren: "Vorig jaar weigerde ik aan een TV-programma deel te nemen omdat ze me op de vloer aan het werk wilden zetten. Met andere woorden, ik wil het mandenvlechten moderniseren en de mensen moeten beseffen dat wij heel modieuze en moderne dingen kunnen doen, maar ik heb nog steeds het gevoel dat ze mij altijd willen hebben voor dat oude vrouwtje uit de Algarve dat manden aan het vlechten is. Ik heb zo hard gewerkt om daar weg te komen, dat is niet mijn plaats", betreurt ze.

"De palm is altijd weinig bekend geweest en werd als een armoedige zaak beschouwd. Ik denk dat mijn werk bekendheid en waardering heeft gegeven aan wat van ons is", zegt ze.

Elk stuk dat ze maakt is uniek en voor 100 procent gemaakt van natuurlijke en Portugese grondstoffen. "Wat ik echt wilde was dat palmbladeren in modeshows zouden worden gebruikt en dat de Portugese ontwerpers meer geïnteresseerd zouden zijn in de natuurlijke hulpbronnen die we in Portugal hebben, zonder alles in het buitenland te gaan halen", besloot ze.

Om meer te zien, bezoek: https://m.facebook.com/palmasdouradas

Author

Paula Martins is a fully qualified journalist, who finds writing a means of self-expression. She studied Journalism and Communication at University of Coimbra and recently Law in the Algarve. Press card: 8252

Paula Martins