Deze zwervende tentoonstellingsstukken die we gekko's noemen, houden de muren van onze huizen interessant omdat ze zich voortdurend herschikken en hun silhouetten tentoonstellen.

De Portugezen noemen ze 'osgas', wat zou kunnen verklaren waarom sommige Engelsen ervoor kiezen om de gekko die in hun huis woont 'Oscar' te noemen (ik heb ook mensen gekend die de hunne 'Gordon' noemden, en als ik vroeg waarom, konden ze me alleen maar vertellen dat "hij in Wall-street werkt"). Van de meer dan 1.500 soorten gekko's in de wereld, leven er slechts twee bij ons in Portugal.

Er zijn de grotere en lichtere Moorse gekko's (Tarentola mauritanica) of krokodilgekko, en de mediterrane huisgekko (Hemidactylus turcicus) ook bekend als de Turkse gekko of zelfs maanhagedis.

Ongelooflijk genoeg krijgen deze briljante kleine reptielen een slechte naam. Veel Portugezen houden er niet van, en ik heb veel Portugese dienstmeisjes gekend die, ironisch genoeg, aangezien zij ze meer dan wie ook moeten tegenkomen, bang voor ze zijn. Dit is vooral te wijten aan geruchten die eeuwen geleden zijn ontstaan en die van generatie op generatie zijn doorgegeven.

Ze vertellen verhalen dat hun staarten in een theepot vallen en de hele familie vergiftigen, of dat ze over mensen kruipen terwijl ze slapen en uitslag veroorzaken. Niets van dit alles is waar. Ze zijn niet giftig, en ze zijn eigenlijk best handig om in de buurt te hebben. Ik bedoel, ze vangen muggen, hoe kun je iemand niet aardig vinden die dat doet? Maar zo zie je maar hoe stigma's kunnen kleven, bijna net zo goed als gekko's aan muren.

Bijna', en dat is een goede overgang naar de eerste van de ongelooflijke krachten van gekko's: ze kunnen zich aan muren vastklampen. Deze verbazingwekkende zwaartekracht tartende prestatie is grotendeels te danken aan, nou ja... ja, hun 'voeten'. Ze hebben veel (en heel veel) kleine haartjes, setae genaamd, op hun tenen. Met deze haartjes kunnen ze zo dicht bij de contouren van de wanden komen, dat voor zover ik heb begrepen, een magische kracht, het Van der Waals effect, in werking treedt, en hen in staat stelt een verbinding tot stand te brengen met het oppervlak waar ze zich op bevinden. Dus, zie je wel, ze zijn niet kleverig zoals je misschien dacht, ze hangen daar gewoon aan hun teenharen (dat is heel wat nuttiger dan mijn teenharen zijn).

Maar de krachten van gekko's houden daar niet op. Stel dat ze worden achtervolgd door een kat, hond, slang, uil, rat, vleermuis of zelfs kip (zie je, ze hebben al genoeg problemen zonder dat wij ze niet mogen), dan 'zetten ze gewoon hun staart in', die fungeert als een lokvogel, die trilt en rondfladdert terwijl ze zich (hopelijk) uit de voeten maken. Maar dit is het echt indrukwekkende deel: ze kunnen de staart weer aan laten groeien. Dit kunnen ze doen in slechts 30 dagen.

Maar toch, hij groeit nooit zo goed terug als het origineel, en aangezien ze hun staart als een soort voorraadkamer gebruiken om hun vet en water op te slaan, zijn ze vast niet blij als ze onnodig worden afgeschrikt.

Een waarschuwing: probeer nooit een wedstrijdje staren te houden met een gekko, ik garandeer je dat je eerst met je ogen knippert. Weet je, gekko's hebben geen oogleden. In plaats daarvan hebben ze een doorzichtig membraan dat hun ogen afschermt en hun tongen werken als de ruitenwissers van onze auto's, ze vegen er overheen om ze schoon te houden. En voordat je denkt "Jeetje, stel je voor dat je nooit je ogen kunt sluiten", ze hebben verticale pupillen die elkaar bijna volledig kunnen overlappen, en zo blokkeren ze de wereld.

Gekko's vertrouwen sterk op hun gezichtsvermogen en kunnen heel goed zien, vooral bij weinig licht. Dat komt omdat het voornamelijk nachtdieren zijn, die 's nachts op jacht zijn naar insecten. Ze hebben ontdekt, en dit is nog een reden waarom ze graag bij ons leven, dat als ze naast onze nachtlampjes hangen, de motten en andere insecten gewoon naar hen toe zullen komen. Ze vangen iedereen die te dichtbij fladdert met hun kleverige tongen en slokken ze in hun geheel op. Ze hebben ongeveer 100 kleine tandjes die ook de magische kracht van regeneratie hebben, en om de paar maanden vervangen worden.

Een ander verschil tussen gekko's en andere hagedissen is dat ze echte kleine babbelaars kunnen zijn. De meeste hagedissen zeggen niet veel (hoewel sommigen af en toe een woedeaanval kunnen hebben). Gekko's daarentegen blaffen en klikken, en piepen en tjilpen, en maken allerlei soorten geluiden. Maar het geluid dat ik ze persoonlijk het meest hoor maken, zou ik omschrijven als een soort gniffelen. Ik denk graag dat ze potentiële partners aan het versieren zijn, en dat het goed gaat.

En, als het ECHT goed gaat, dan zal de vrouwelijke gekko eens per jaar twee kleine eitjes leggen op een afgelegen plek. Maar dan, zoals de meeste hagedissen, heeft ze een nogal luie, laissez-faire benadering van ouderschap, en laat ze ze daar gewoon liggen en komt nooit meer terug. De schattige kleine baby's moeten hun weg in de grote boze wereld helemaal alleen vinden. Gekko's leven normaal ongeveer vier jaar (als ze erin slagen hun verlatingsproblemen te overwinnen, en als hun staarten werken, natuurlijk).

Zoals je kan zien, zijn deze ongelooflijke kleine muurkruipers echt magisch, met enkele echt verbazingwekkende krachten. Het zijn net kleine superhelden, en ze zijn hier om u te helpen. Wees trots om ze in uw huis tentoongesteld te hebben. Het zijn uw eigen bewegende draken, die uw muren versieren.