Overal ter wereld wordt een slokje wijn gedronken, dus het is geen verrassing dat wijnmakers verschillende strategieën hanteren bij het samenstellen van hun wijnen. Sommigen kiezen voor een rechttoe rechtaan benadering bij het maken van wijn door te mikken op de ideale combinatie van fruit, smaak en aroma's, terwijl anderen uren zullen besteden aan het perfectioneren van de precieze samenstelling, zuurgraad, variëteitkenmerken, en natuurlijk het perfecte alcoholgehalte dat uiteindelijk samen het eindresultaat zal vormen.

Maar ongeacht de aanpak van een wijnmaker, de samenstelling van een goede wijn vindt zijn oorsprong in de wijngaard, niet in de wijnmakerij zelf. De rol van een eenvoudige wijnkelder zou immers uitsluitend moeten bestaan in het extraheren en combineren van de eigenschappen die moeder natuur eerst op het veld heeft voortgebracht.

De eeuwige waarheid: "Je kunt slechte wijn maken met goede druiven, maar nooit goede wijn met slechte druiven", geldt voor elke authentieke wijnmaker, zoals het team van het wijnhuis Quinta dos Vales uit Lagoa, dat weigert kunstmatige ingrediënten aan zijn wijnen toe te voegen. Dit betekent echter dat er veel meer tijd en kennis moet worden geïnvesteerd in het werk en het toezicht op de wijngaarden om de vereiste druivenkwaliteit te produceren. Het is een complex proces dat begint met de beslissing van de wijnmaker om te oogsten.

Tussen de wijngaard en de kelder

Aangezien het meest cruciale deel van het proces zich in de wijngaarden zelf afspeelt, moet veel aandacht worden besteed aan de overgangsperiode tussen het werk op het veld en dat in de kelder. "To pick or not to pick?" is de complexe, maar steeds terugkerende vraag die wijnmakers zich elk jaar stellen wanneer ze de ideale oogstdatum voor hun druiven moeten bepalen.

De laatste fase van de groei van de druivenstokken is een uiterst belangrijke gebeurtenis. Tijdens de veraison, een belangrijk overgangspunt in de laatste fase van de groeicyclus van de druiven, investeren de wijnstokken al hun energie in de kwalitatieve ontwikkeling van de druiven zelf.

Het veraisonproces is een continu proces dat zich over verschillende weken uitstrekt alvorens uiteindelijk op de juiste datum te kunnen worden geoogst. Deze periode vóór de oogst is een ingewikkelde en vaak zenuwslopende ervaring die niet kan worden opgelost met slechts één onderzoek. Uiteindelijk is de bepaling van de optimale oogstdatum het resultaat van een delicaat evenwicht tussen technische analyse, timing en intuïtie.

De druiven bemonsteren

In het tweede deel van het veraisonproces beginnen wijnboeren druivenmonsters te nemen om hun analyses uit te voeren. De gegevens zijn echter slechts zo goed als de bemonsterde druiven. Verschillende druiven kunnen gemakkelijk tot verschillende conclusies leiden, zelfs als ze van hetzelfde perceel wijngaard afkomstig zijn.

Een wijngaard kent verschillende natuurlijke variaties: blokken, rijen, wijnstokken en trossen. Vanzelfsprekend zijn er enkele belangrijke verschillen tussen de verschillende delen van een wijngaard, van blok tot rij of zelfs tussen individuele bessenclusters. Deze verschillen moeten zo nauwkeurig mogelijk worden weergegeven bij het nemen van monsters, want dat garandeert dat ze een accurate weerspiegeling zijn van wat er in het veld in het algemeen gebeurt. Het uiteindelijke doel van de bemonstering moet dan ook zijn de meerderheid van de druiven te vertegenwoordigen, zonder rekening te houden met niet-representatieve verschillen.

Een plan maken

Het oogstseizoen is een hectische tijd voor wijnmakers, en tijdens deze weken van verhoogde werkdruk is het een aanzienlijke uitdaging om alle richtlijnen voor monstername en analyse na te leven. Het komt erop aan een goed doordacht plan te hebben, ook al moet dat in een later stadium worden aangepast als gevolg van ingrepen van Moeder Natuur.

Vóór de oogst moet het wijnmakersteam nadenken over de manier waarop het monsters gaat nemen. Bij deze beslissing spelen verschillende factoren een rol: de hoogte, het bodemtype, de blootstelling aan de zon, de plaats in de wijngaard of in een rij aan de rand, de schaduw van bladeren. Het is van essentieel belang monsters te nemen waarbij rekening is gehouden met alle noodzakelijke parameters, zodat er geen ruimte is voor vooringenomenheid ten aanzien van een bepaald kenmerk wanneer het gaat om het oogsttijdstip.

Het Rastersysteem

Quinta dos Vales staat bekend om zijn systematische bemonstering met behulp van een "rastersysteem". Het team gebruikt de druivenbemonsteringsmethode met verhoogde bemonsteringsfrequentie naarmate de oogstdatum nadert. En ze doen specifiek meer moeite om druiven te bemonsteren in de buurt van de verwachte vrijgavetijd.

Bij deze methode gebruiken de wijnboeren een systeem van monsterneming dat bewezen heeft de meest representatieve resultaten op te leveren. Het idee is eenvoudig: begin bijvoorbeeld met de bovenste tros in wijnstok 4, op rij 1, neem vervolgens een tros uit het midden van wijnstok 15, en neem van daaruit monsters. Ga telkens een niveau lager tot je de onderste trossen bereikt. Het team wisselt tussen de oogstbeurten voor rij 1 van kant om een gelijkmatige verdeling over alle rijen te krijgen. Het belangrijkste doel is om elk monster afkomstig te laten zijn van een ander deel van de wijngaard, verschillende hoogtes en blootstelling aan de zon.

Wijnmaken bij Quinta dos Vales

Op het wijngoed van Quinta dos Vales staan 15 verschillende druivenrassen aangeplant. De uitdaging wordt al snel groot als je bedenkt dat verschillende van hun variëteiten worden verwerkt als rode, rosé of witte wijn en zijn aangeplant op verschillende velden en locaties. Bovendien hanteert Quinta dos Vales vaak verschillende oogstparameters binnen dezelfde druivensoort.

Om het geheel nog complexer te maken, beheert het wijnmakersteam van Quinta dos Vales ook 18 privé wijngaardpercelen, die worden geëxploiteerd in opdracht van privé wijnmakers die het wijnmaken zelf willen ervaren. Alle parameters in aanmerking genomen, voert Marta Rosa, de inwonende wijnmaker, in de piek van de oogstvoorbereidingen dagelijks 20 of meer monsterprocedures en analyses uit. Werkdagen van 14 uur zijn in deze periode standaard!

Hoewel het ontwikkelen van een reeks richtlijnen voor het wijnmaken geen gemakkelijke taak is, wordt het met de kennis en ervaring mogelijk om systemen op te zetten die dit proces beter beheersbaar maken. Met de juiste wijnbouw opleiding en structuur is het mogelijk om deze complexe taken haalbaar en beheersbaar te maken.

Ervaar het wijnmaken zelf met Quinta dos Vales

Voor degenen die altijd al gefantaseerd hebben om een echte wijnboer te worden, is de tijd nu gekomen! Quinta dos Vales biedt deelnemers een inzicht in hoe het leven als een professional in deze industrie eruit zou kunnen zien met The Winemaker Experience.

Quinta dos Vales biedt iets anders voor een wijn-liefhebbende ervaring, door haar deelnemers de mogelijkheid te bieden betrokken te raken bij alle facetten van de wijnproductie. De ervaring biedt opties voor verschillende gebieden van het wijnmaakproces, zoals het bezitten van een wijngaard of het eenmalig huren van een wijngaard, het mengen van vaten, het mengen van flessen, en nog veel meer.

Ga deze reis voor uzelf aan, van wijndrinker tot wijnmaker, met Quinta dos Vales' The Winemaker Experience en als u dat wenst zelfs met uw eigen villa suite in The Vines direct voor uw eigen wijngaard.

Voor meer informatie kunt u contact opnemen met: twe@quintadosvales.pt