Afgelopen donderdag, aan het einde van een Raad van Ministers gewijd aan de reactie op het gebied van huisvesting, zei António Costa dat zijn regering tegen het einde van deze week maatregelen zal aannemen om gezinnen en de economie te ondersteunen en dat deze zullen worden geijkt aan de hand van de definitieve gegevens van de begrotingsuitvoering van 2022.

"Wanneer we de definitieve cijfers van de begrotingsuitvoering van vorig jaar al kennen, zullen we een idee hebben van wat de marge is om gezinnen en de economie meer te steunen volgens de behoeften en de evolutie van de situatie," zei de leider van de uitvoerende macht.

Het laatste debat over het algemeen beleid, in de Vergadering van de Republiek, vond plaats op 11 januari, nadat de regering bijna twee weken van interne crisis had doorgemaakt, vooral met het ontslag van de minister van Infrastructuur en Huisvesting, Pedro Nuno Santos, en verschillende staatssecretarissen na de controversiële vergoeding van een half miljoen euro die aan Alexandra Reis werd betaald om haar taken als administrateur van TAP te staken.

Nu het eerste kwartaal van het jaar bijna voorbij is, moet de reeks antwoorden op de huidige situatie van aanhoudend hoge inflatie, met name op het niveau van voedsel, een van de dominante gespreksonderwerpen zijn in dit tweede debat van 2023.

"Van de kant van de regering is het aan ons om goed te beheren, aandacht te schenken aan de problemen die zich voordoen en de capaciteit te hebben om te reageren," vertelde een lid van de uitvoerende macht aan Lusa, waarbij hij als voorbeeld het lopende programma van maatregelen voor de huisvestingssector noemde.

Met betrekking tot de antwoorden om de gevolgen van de inflatie te verzachten, heeft de regering erop gewezen dat zij in heel 2022 meer dan 6.400 miljoen euro heeft toegewezen, met programma's die in de eerste helft van het jaar en vervolgens in oktober en december zijn goedgekeurd, naast de goedkeuring van maatregelen om de brandstof-, elektriciteits- en gasprijzen te beheersen.

Aan de andere kant, over het klimaat van sociale twist, van de kant van de socialistische uitvoerende macht, wordt erop gewezen dat de onderhandelingen met leraren over "het verzachten van de asymmetrieën die het gevolg zijn van de jaren van loopbaanbevriezing", over de vermindering van de bureaucratie op scholen, rond de kwestie van monoteaching, onder andere, nog steeds aan de gang zijn.

"Voor het openbaar bestuur wordt een waardering gezocht binnen de mogelijke financiële marge, via een transversale visie, ervan uitgaande dat het belangrijk is om met andere aandacht te kijken naar de algemene loopbanen, immers die welke in de loop der jaren minder aanspraak hebben geopenbaard", aldus het regeringslid.

Vorige week drong de PSD bij monde van haar leider, Luís Montenegro, er bij António Costa op aan om het proces van de leraren in eigen hand te nemen, omdat de minister van Onderwijs laat zien dat hij "geen argumenten heeft" om deze instabiliteit te overwinnen - een standpunt dat deze maandag later werd herhaald door de voorzitter van Chega, André Ventura.

Als antwoord op de hoge prijzen op de huizenmarkt heeft de PSD een alternatief programma voorgesteld voor dat van de regering, wat mogelijk werd gemaakt door de socialistische meerderheid in het parlement.

Om de inflatie te bestrijden hebben zij bovendien voorgesteld een buitengewoon programma op te zetten om dit jaar de belastingschulden en de sociale zekerheid te vereffenen, waarvan de opbrengst volledig zou worden aangewend voor sociale maatregelen.

Naast andere maatregelen wil de PSD dat de regering verder gaat met een regularisatieprogramma voor degenen die schulden hebben bij de Belastingdienst (AT) en de Sociale Zekerheid op de manier zoals dat in 2016 - toen om budgettaire redenen - is gebeurd, waardoor schulden in termijnen kunnen worden betaald, met verlaging van boetes en rente op achterstallige betalingen.

De PSD stelt voor dat de inkomsten van dit programma vier doelen hebben: steun voor alle burgers in het werkende leven met een inkomen tot het derde niveau van de IRS (ongeveer 1.300 euro per maand, schatte de parlementaire leider); steun voor alle gepensioneerden en gepensioneerden die tot 2,5 de waarde van de IAS (Social Support Index, ongeveer 1.200 euro) verdienen; verlaging van de IRS voor de middenklasse (4e, 5e en 6e niveau van de IRS) en tijdelijke verlaging van de BTW op elektriciteit en gas tot het minimumtarief van 6%.

Chega, daarentegen, wil tegen de inflatie de winstmarge op de verkoop van essentiële levensmiddelen gedurende zes maanden beperken tot 15%, omdat de voedselprijzen momenteel "een aanslag op de portemonnee van de Portugezen" vormen.

Om de inflatie te bestrijden benadrukt de PCP dat het noodzakelijk is de prijzen van essentiële goederen vast te stellen, zonder toe te geven aan de "chantage" van "lege schappen in supermarkten" door degenen die "nooit te maken hebben gehad met lege schappen in koelkasten".

"De prijzen blijven stijgen, speculatie wordt steeds zichtbaarder en voor lange tijd", aldus de communistische leider Paulo Raimundo.

Van haar kant beschuldigt het Linkse Blok de regering ervan dat zij "alle beloften" over verhogingen van de inkomens van de werknemers niet is nagekomen.

"Het is maart, er zijn nergens verhogingen, noch bij de overheid noch bij de particulieren. De economie wordt steeds onevenwichtiger en ongelijker. De regering heeft alle beloften niet nagekomen en de mensen demonstreren in naam van zoiets zinnigs als salarissen waarmee ze het einde van de maand kunnen halen", aldus de coördinator van de Bloco, Catarina Martins.

De afgelopen dagen heeft het Liberaal Initiatief zich vooral verzet tegen het door de regering aangekondigde programma "Meer huisvesting", omdat het "zeer ernstige gevolgen zal hebben voor het land" doordat het vertrouwen wordt ondermijnd en de rechtszekerheid in gevaar komt.

"De regering heeft een zeer ernstige fout gemaakt met dit Meer Huisvesting pakket. Het is zeer slecht ontvangen. De toepassing ervan zal zeer ernstige gevolgen hebben voor het land", aldus de voorzitter van het Liberaal Initiatief, Rui Rocha.

De liberalen hebben de socialistische regering ook beschuldigd van "een gebrek aan politieke wil" om te investeren in de spoorweg, van het maken van "veel beloften" en van het onthullen van "gebrekkige uitvoering".