Dobrze. Pozwól, że wyjaśnię. Moja trwająca całe życie fascynacja Irlandią jest prawdopodobnie spowodowana dziwactwami geograficznymi. Nie jesteśmy daleko od wschodniego wybrzeża Irlandii, tutaj w Północnej Walii. Kiedy warunki są odpowiednie, możemy zobaczyć, jak zanieczyszczenie światłem Dublina sprawia, że niebo nad Morzem Irlandzkim staje się pomarańczowe, ponieważ tysiące lamp ulicznych w stolicy odbijają się od podstawy chmur. Z mojego domu w Walii, Irlandia jest dość łatwym miejscem do dotarcia.

W czasach telewizji analogowej zawsze mieliśmy dodatkową antenę skierowaną na zachód w stronę nadajnika RTÉ w Kippure, który wznosi się wysoko nad ponurymi, smaganymi wiatrem szczytami gór Wicklow. Często otrzymywaliśmy lepszą jakość odbioru telewizji z RTÉ niż z BBC i ITV, zwłaszcza w miesiącach letnich. Sygnały z Kippure nie miały do czynienia z topografią - tylko z otwartym morzem. Przez lata jedyne stereofoniczne audycje radiowe, które mogliśmy odbierać na Półwyspie Llyn pochodziły z Irlandii.

Harmonogramy RTÉ były nawet drukowane w naszych lokalnych gazetach z Północnej Walii. Pamiętam, jak mój ojciec wchodził na płaski dach naszego domu, aby skierować swoją jedyną antenę telewizyjną w stronę Irlandii, aby móc oglądać coś na RTÉ. Wiatr przewrócił jego drabinę, pozostawiając go na dachu! Musiał wspiąć się przez świetlik w domu obok, aby wrócić na dół! Obok znajdował się domek letniskowy, więc na szczęście dla niego nikogo tam nie było.

Pamiętam wiele wspaniałych programów telewizyjnych w Telefis Éireann. Jako dziecko, był tam Wanderly Wagon i Bosco. Później przyszedł Dempsey's Den z Zig & Zag oraz Justin Hoffman (handlarz indyk z jego Toyotą Hiace van!). Wszystkie przezabawne postacie, które dzieliły The Den z legendą 2-FM, Ianem Dempseyem.

Następnie pojawiła się irlandzka opera mydlana Glenroe z Joe Lynchem i Mickiem Lally grającymi główne postacie Dinny'ego i Mylie Byrne'ów, którzy przeszli z dawnego serialu RTÉ Bracken i The Riordans. Napisany przez Westleya Burrowsa (pochodzącego z północy Irlandii) serial Glenroe był dziełem czystego geniuszu. Idealnie pasował do Irlandii lat 80-tych, skupiając się na próbach i kłopotach życia na wsi w Irlandii, gdy wielkie konurbacje Dublina szybko rozrastały się na południe, przynosząc ogromne zmiany w życiu tych, którzy mogli nie mieć wiele wspólnego z wkraczającymi hordami metropolii. Glenroe było telenowelą opartą na postaciach, więc fabuła nie była tak napędzana fabułą jak w Dallas czy EastEnders. To oznaczało, że jakość aktorów była kluczem do sukcesu Glenroe.

Mówi się, że w Irlandii nie było seksu, zanim The Late-Late Show trafił na antenę Éireann. Dlatego Irlandia ma wiele do zawdzięczenia Gaye Byrne?

Żarty na bok. Pokolenia dorastały oglądając "Gaybo" prowadzącego długoletni chat show RTÉ z jego niepowtarzalną mieszanką spraw bieżących, lekkiej rozrywki i momentów łamiących tabu. Program Gaye'a był obowiązkowym punktem programu, który zdominował piątkowe wieczory i odegrał kluczową rolę w kształtowaniu Irlandii, którą dziś wszyscy znamy i kochamy. Nie przychodzi mi na myśl żaden inny nadawca, który wywarłby tak wielki wpływ na naród.

Czy słuszne jest określenie Gaye Byrne'a mianem geniusza nadawania? Z pewnością był ikoną. Uważam, że "geniusz" to mało, ponieważ gdy tylko pojawiło się słynne intro "TO WHOM IT MAY CONCERN - IT'S THE LATE-LATE SHOW", Republika Irlandii zjednoczyła się jako jedna wielka społeczność. Wszyscy zgromadzili się wokół siebie jako jedna publiczność. Może nie byli razem, gdy chodziło o opinie, ale Éire wydawało się być zżyte jako naród. W Dublinie w Montrose Studios w każdy piątkowy wieczór można było poczuć się jak w centrum społeczności. Miejsce, na którym skupiała się uwaga całego narodu. Program tworzył narrację, zamiast nieśmiało podążać za nią. W poniedziałkowe poranki, cała narodowa debata skupiała się wokół tego, co było omawiane w The Late-Late Show.

Poprzez swoją pracę w radiu i telewizji, Gaye Byrne zdołał rzucić wyzwanie często bardzo konserwatywnemu społeczeństwu irlandzkiemu. Skupiał się nie tylko na jasnych stronach, ale także badał bardziej ponure aspekty irlandzkiego życia. Gaye stał się najbardziej znanym i charakterystycznym głosem w całej Irlandii.

Przede wszystkim jednak Gaye Byrne był doskonałym konferansjerem. Człowiekiem, który dał głos wszystkim tym, którzy zostali uciszeni lub bali się odezwać. Gaye nie bał się stawiać czoła największym problemom. Czasami mam wrażenie, że tylko on mógł zrobić to wszystko z taką wiarygodnością, jaką naturalnie wnosił na pierwszy plan. Politycy są często zbyt podzieleni i polaryzujący, podczas gdy Gaye był całkowitym przeciwieństwem. Był prawie jak ojciec narodu. Kiedy Gaye był w pobliżu, wszystko było w porządku.

Poza poruszaniem tematów tabu, Byrne z równą swobodą przeprowadzał wywiady z największymi międzynarodowymi gwiazdami i celebrytami. Podjął się nawet tego najpotężniejszego z telewizyjnych zakazów, przeprowadzając wywiady z małymi dziećmi podczas corocznego wydania "Christmas Toy" w Late-Late Show!


Kredyty: Twitter; Autor: Paulblaney63;

Oczywiście, Late-Late nie był tylko platformą dla wielkich i często nie tak dobrych. Niektóre z najwspanialszych godzin programu przedstawiały zwykłych ludzi. Ludzie, którzy mieli ciekawą historię do opowiedzenia. Poruszano rzadko poruszane tematy, takie jak aborcja, rozwód, a nawet tożsamość seksualna. Tak, było wiele gaf i niezręcznych momentów, jak na przykład ten, kiedy Gaye nie chciała podać ręki Gerry'emu Adamsowi z Sinn Féin. Nie obyło się bez kłopotliwego momentu z Annie Murphy, która miała dziecko z biskupem Eamonnem Caseyem.

Można śmiało powiedzieć, że kadencja Gaya Byrne'a przeprowadziła nas przez złoty wiek telewizji i radia. Gdy Irlandia zmagała się ze zmianami społecznymi i politycznymi, Gaye potrafił przewidzieć, jakie będą kolejne kwestie polityczne, społeczne i kulturalne. Miał to, czego potrzeba, aby wynieść je na pierwszy plan debaty publicznej. Nie przeszkadzały mu żadne kontrowersje. Podejrzewam, że do pewnego stopnia nawet się nimi rozkoszował.

W przeciwieństwie do niektórych innych prowadzących wywiady, Gaye Byrne był skłonny słuchać. Pozwalał swoim gościom mówić, tworząc miłą atmosferę, w której najlepsze historie mogły dosłownie płynąć. Czasami, jak w przypadku kilku wystąpień Sinéad O'Connor, historie te głęboko niepokoiły Gaye'a. Widać było, że czuje się za nią niemal osobiście odpowiedzialny, bo przecież to on przyczynił się do zbudowania jej kariery. Gaye posiadał zarówno intelekt, jak i empatię. Jego inteligencja była niezrównana, ponieważ ostrożnie i z wyczuciem podchodził do najbardziej delikatnych i często kontrowersyjnych tematów. Jego unikalny styl odróżniał go od wszystkich innych nadawców.

Gaye prowadził Late-Late Show od 1962 do 1999 roku, jeden z najdłuższych na świecie programów typu chat show. Oprócz programu Late-Late, prowadził również codzienny program radiowy, a także gospodarza corocznego konkursu The Rose of Tralee, irlandzkiego programu Who Wants to be a Millionaire oraz quizu dla wybitnych ludzi na temat The Meaning of Life, w którym raz otrzymał bardzo szczerą odpowiedź na temat spojrzenia Stephena Fry'a na Boga!

Talent Byrne'a został wzmocniony przez jego nieprzemijającą sympatię. Łączył baner z kontrowersją. Kiedyś zapytał uczestniczkę, jakiego koloru koszulkę nocną założyła w noc poślubną. Odpowiedziała, że nie miała na sobie żadnej!

Author

Douglas Hughes is a UK-based writer producing general interest articles ranging from travel pieces to classic motoring. 

Douglas Hughes