Raport Europejskiego Centrum Kontroli Chorób (ECDC) opublikowany w związku ze Światowym Dniem AIDS stwierdza, że zakażenie wirusem HIV "nadal dotyka miliony ludzi".

"Liczba zdiagnozowanych kobiet spadła o 26% w regionie europejskim WHO, z 52 788 w 2013 r. do 39 070 w 2022 r., a liczba zdiagnozowanych mężczyzn spadła o 21%, z 90 208 do 71 118", wskazuje raport.

W ubiegłym roku zgłoszono 110 496 diagnoz HIV, większość w Europie Wschodniej (72 proc.), zwłaszcza w Ukrainie i rosji. Regiony zachodnie i środkowe również zgłosiły przypadki (odpowiednio 10 procent i 8 procent).

W krajach Europejskiego Obszaru Gospodarczego (EOG), który obejmuje Unię Europejską (UE), zgłoszono 22 995 nowych diagnoz.

W całym regionie Europy odnotowano ponad 2,4 miliona przypadków zdiagnozowanych w ciągu ostatnich 30 lat i ponad 620 000 osób w UE/EOG.

"Ogólny trend w dużej mierze odzwierciedla sytuację w rosji, gdzie liczba diagnoz spadła o 31 procent od 2019 roku. Pozostałe kraje odnotowały znaczne wahania, zwłaszcza w 2022 r., kiedy to kilka krajów odnotowało dramatyczny wzrost liczby zdiagnozowanych przypadków pochodzących z Europy Środkowo-Wschodniej, w tym wcześniejszych pozytywnych przypadków", zauważono w raporcie.

Z drugiej strony, spadek o ponad 50 procent odnotowano wśród mężczyzn we Włoszech, Luksemburgu, Holandii i Portugalii. Wśród kobiet największy spadek zaobserwowano w latach 2013-2022 we Włoszech, Holandii, Portugalii i Rumunii.

Region całej Europy nadal odnotował wzrost o 4,2% w porównaniu z 2021 r., ale liczba diagnoz jest o 20,5% niższa niż w 2019 r., przed pandemią COVID-19. W UE/EOG liczba przypadków wzrosła o 30,8 procent w latach 2021-2022, ale spadła w porównaniu z rokiem 2019.

"Do różnic w trendach zakażeń HIV w latach 2021-2022 przyczyniło się kilka czynników, w tym wznowienie działań w zakresie nadzoru, rozszerzenie i wprowadzenie nowych strategii testowania w wielu krajach, wzorce migracji, zniesienie ograniczeń dotyczących COVID-19 oraz napływ uchodźców, zwłaszcza z Ukrainy", podkreślono.

Ponadto, zgodnie z raportem, wzrost liczby wcześniejszych pozytywnych diagnoz odegrał znaczącą rolę w określeniu profilu epidemiologicznego HIV w Europie, głównie w UE/EOG i regionie zachodnim.

"Kontakty heteroseksualne stały się główną przyczyną przenoszenia wirusa HIV w 2022 r., zwłaszcza u kobiet", dodając, że "pomimo spadku liczby diagnoz HIV wśród mężczyzn (MSM) od 2014 r., w 2022 r. nastąpił niewielki wzrost, zwłaszcza wśród MSM pochodzenia migracyjnego".

W przypadku późnej diagnozy, około połowa (50,6% w regionie WHO, 47,9% w UE/EOG) osób zdiagnozowanych w 2022 r. miała "liczbę komórek CD4 poniżej 350 na mm3".

Przenoszenie wirusa HIV wśród osób przyjmujących narkotyki drogą iniekcji nadal utrzymuje się na niskim poziomie w większości krajów UE/EOG, przy czym w 2022 r. zaobserwowano niewielki wzrost liczby zdiagnozowanych przypadków.

"Wzrost ten jest znacznie niższy niż obserwowany w przypadku innych sposobów transmisji, dzięki obecności ugruntowanych oznak i skutecznych programów redukcji szkód w większości krajów UE/EOG. Ten niewielki wzrost można przypisać wcześniejszym pozytywnym diagnozom, ponieważ 24,4 procent wszystkich osób zakażonych poprzez wstrzykiwanie narkotyków należy do tej kategorii", wskazano w dokumencie.

Ten niewielki wzrost odnotowano w większości krajów UE/EOG, chociaż w Austrii, na Cyprze, w Grecji, Portugalii i Rumunii odnotowano spadek o ponad 30 procent.

Dziesięć krajów, w tym Portugalia, konsekwentnie zgłaszało dane dotyczące testów na obecność wirusa HIV przeprowadzonych w latach 2013-2022, z wyłączeniem anonimowych testów niepowiązanych i testów krwiodawstwa.