In het voorbereidende debat voor de bijeenkomst van de Europese Raad op donderdag en vrijdag zei António Costa dat de uitbreiding van de Europese Unie (EU) een van de hoofdthema's zal zijn op die top, waarbij hij opmerkte dat het standpunt van de regering hierover "heel duidelijk is".

Het hoofd van de uitvoerende macht herhaalde dat "alle uitbreidingsprocessen moeten worden geëvalueerd op basis van verdienste en in overeenstemming met de beoordeling van de Europese Commissie".

"Als de Europese Commissie begrijpt dat er een nieuwe stap moet worden gezet in de richting van het openen van onderhandelingen met Oekraïne, dan volgt Portugal de Europese Commissie en zal het de vooruitgang in het Europese integratieproces van Oekraïne steunen", benadrukte hij.

De premier benadrukte echter dat "het niet mogelijk is" om het uitbreidingsproces van Oekraïne los te koppelen van de kandidatuur van de landen van de Westelijke Balkan, en herinnerde eraan dat hij vorige week een officieel bezoek bracht aan Albanië, Noord-Macedonië en Montenegro, waar dit juist een centraal thema was.

"We begrijpen allemaal dat het noodzakelijk en mogelijk is om stappen vooruit te zetten met het oog op het uitbreidingsproces", zei hij.

Portugal, voegde Costa eraan toe, "heeft een groot voordeel" in de dialoog met de landen in die regio, rekening houdend met het feit dat het, vanwege "de geografische afstand, de geschiedenis en culturele redenen", niet "de peetvader is van een van de westelijke Balkanlanden" en kijkt "naar iedereen met gelijke objectiviteit".

"En daarom kunnen we eerlijke en openhartige partners zijn bij het identificeren van moeilijkheden, maar ook bij het bieden van politieke, technische en financiële steun om te proberen deze moeilijkheden te overwinnen," zei hij.

Vooruitlopend op een "lange en moeilijke" bijeenkomst van de Europese Raad, die vrijdag waarschijnlijk niet zal eindigen", sprak Costa niettemin de hoop uit dat de top zou resulteren in "een verbintenis van de EU om de verwachtingen in te lossen die zij voor Oekraïne en de landen van de Westelijke Balkan heeft geschapen".

Dit "vloeit voort uit een politieke en morele verplichting, maar ook uit een correcte lezing van de geopolitieke uitdagingen waarvoor de EU staat", stelde hij.