Vijftig dagen later worden deze obscure dorpen nog elke dag genoemd als de locatie van voortdurende gevechten tussen Oekraïense en Russische troepen. De 'Big Push' is tot stilstand gekomen en de Russische linies houden stand. Beide partijen voeren lokale aanvallen uit langs het 900 km lange front, maar niemand gaat snel ergens naartoe.

Dit is veel belangrijker voor de Oekraïners, om drie redenen. Ten eerste, als het echt een uitputtingsslag is geworden, is de bevolking van Rusland meer dan drie keer zo groot en de economie (dankzij olie en gas) tien keer zo groot. Zonder veel buitenlandse hulp met geld en militaire voorraden kan Oekraïne onmogelijk winnen.

Ten tweede moet die hulp komen van landen die welwillend zijn, maar wier vitale belangen niet op het spel staan in de oorlog. Om hen betrokken te houden, moet Oekraïne regelmatig laten zien dat het aan de winnende hand is, of in ieder geval een goede kans maakt om te winnen.

Ten derde is het uitbreken van een oorlog tussen Israël en Hamas in het Midden-Oosten, hoewel een veel kleinere gebeurtenis met bijna geen risico op escalatie naar nucleair niveau, emotioneel veel meer resonerend voor de grote westerse mogendheden. Vooral voor Amerikanen is de oorlog tussen Rusland en Oekraïne al van de nieuwsagenda verdwenen.

Zelfs als er een snelle oplossing zou zijn voor het Gazaconflict - mogelijk, maar niet waarschijnlijk - zitten de Oekraïners vast in een militaire impasse, tenzij ze kunnen uitzoeken wat er mis ging met hun grote offensief en dat kunnen oplossen. Dat uitzoeken is het makkelijke deel.

Oekraïne heeft geen luchtoverwicht, zelfs niet boven zijn eigen grondgebied, en de NAVO zal het nooit vliegtuigen laten krijgen die dat wel zouden kunnen, omdat ze ook Russisch grondgebied zouden kunnen raken. (De lang beloofde, lang uitgestelde F-16's zijn veertig jaar oud).

Zonder luchtoverwicht kunnen de Oekraïners geen diepe penetraties in NAVO-stijl uitvoeren met snel bewegende pantsertroepen. Ze moeten vertrouwen op de meer ploeterende aanpak van het Russische leger, dat veel ervaring heeft met vechten zonder volledige controle over het luchtruim.

Dergelijke tactieken kunnen slagen, maar de Russische doctrine is gebaseerd op het verdelen van je troepenmacht in twee echelons: eerstelijnseenheden om de doorbraak te maken en operationele reserve-eenheden om deze te ontwikkelen.

De eerstelijnseenheden doen het langdurige, kostbare, uitputtende werk om zich een weg te banen door diepe vijandelijke verdedigingen. Als ze dan een bres hebben geslagen, racen de reserve-eenheden er doorheen om die uit te buiten, terwijl de uitgeputte eerstelijnstroepen alleen de schouders van de bres openhouden.

De aanvallers zullen zeer zware verliezen lijden in de eerste fase, maar dat wordt met rente terugbetaald wanneer de operationele reserve door de bres stroomt en de verdedigende troepen van achteren begint te verscheuren. Op dat moment kan zelfs het hele front van de vijand instorten.

Maar wat als de eerstelijnseenheden moeite hebben om die eerste doorbraak te maken? Misschien zijn er gewoon te veel mijnen, vijandelijke drones die overal de artillerie aansturen die de mijnenvelden beschermt, beweging die alleen 's nachts mogelijk is.

Dan moet je een deel van je reserve-eenheden inzetten om te helpen bij de eerste doorbraakpoging. Doe je dat echter te veel, dan heb je misschien niet genoeg reserves meer over om de doorbraak te benutten als je die uiteindelijk bereikt.

Dat is duidelijk wat er gebeurde met het grote Oekraïense offensief. Begin september waren ze eindelijk door de meeste mijnenvelden en de 'drakentanden' heen, maar hun reserves raakten op. De afgelopen zeven weken hebben ze heen en weer geslingerd tussen Verbove en Novoprokopovka.

De Oekraïners hebben de aantallen niet en ze zullen ze waarschijnlijk ook niet krijgen. Aan de andere kant blijven de Russen aantonen dat ze misschien wel de aantallen hebben, maar niet de vaardigheid of de wil om zelf door te breken.

Het wordt nu dus een afwachtend spel, zonder een duidelijke weg naar de overwinning voor beide partijen. Als we deze situatie kunnen zien als de Eerste Wereldoorlog in het klein, dan zijn we na twintig maanden oorlog begin 1916.

Wat volgde in 1917 waren natuurlijk meer offensieven, maar wat veel belangrijker was, enorme muiterijen in de Franse, Italiaanse en Russische legers naarmate de patstelling langer werd, de verliezen steeds hoger werden en de pure zinloosheid van de hele onderneming doordrong.

Dus welk leger heeft een slechter moreel, het Oekraïense of het Russische? Welke leider ziet er onzekerder uit, Zelensky of Poetin? Een tweede presidentiële termijn voor Donald Trump zou ieders berekeningen in de war sturen, maar de kansen zijn nog steeds in het voordeel van Oekraïne.


Author

Gwynne Dyer is an independent journalist whose articles are published in 45 countries.

Gwynne Dyer